
TOPRAK VE TUZ, ÖLÜMCÜL KARIŞIM – “Soil and Salt..A Deadly Mixture”, Jerry Stoller – ADAPTE EDEN : AMAÇ KESKİN
Tuzlu topraklar normalde sodyum klorid içerirler. Bu genelde EC ( elektrik iletkenliği) ile ölçülür. Toprak yada su içindeki tuzluluk oranı arttığı zaman EC’de artar. Azot ve alçıtaşı gibi ürünler EC ölçümünü arttırır. EC oranı artınca sodyum klorid ile artar. EC artarsa (belirli bir miktarın üzerinde), bitkiye zararı da artacaktır. Bitkide bu iki elementten hangisi en fazla zarara neden olmaktadır? Genel olarak büyük problemleri klorun yaptığı düşünülmektedir. Neden? Çünkü bu bir çok kez kanıtlanmış ve şimdide doğru olarak kabul edilmiştir. Birçok Arap ülkesinde klor içeren gübrelerin ithalatına karşı olan yasalar vardır.Aslında gerçek olan şudur ki; tuzlu topraklarda büyük zararları yapan element klor değil sodyumdur.
Diğer taraftan sodyumun bitki tarafından alınımı kalsiyum ile dengelenebilir. Bu çok ciddidir. Eğer hücre duvarlarındaki kalsiyumun yerini sodyum alırsa, bitki bazı bölümlerini kaybetmeye başlar. Bu olay genelde tuzlu topraklarda yetişen bitkilerin köklerinde görülür. Aynı neden küçük bitkilerin ölümüne neden olur.Tuzlu topraklarda yetişen bitkilerde fiziksel etkenlerden dolayı pek meyve oluşmaz. Eğer sodyum bitkideki kalsiyum alınımı ile rekabete girerse, bitki hastalıklara karşı direncini kaybeder…ve bu tuzlu topraklarda yetişen bitkilerde sıkça görülür. Meyveye şeker taşınmasında sodyum potasyumdan daha etkilidir. Yıllar süren çalışmalar göstermiştir ki sodyum % 20 oranında potasyumun yerini alabilir, pamuk bitkisinde yapraklarda kızarmaya neden olur.
Ne kadar kalsiyum gerekir? Ölümcül karışım-Bölüm II Tuzlu Toprak Yüksek Sodyum (Na) İçeriği * Kil paletleri Sodyum ile birbirine yapışır. (Bazende Mağnezyum ile) EĞER YÜKSEK KALSİYUMLU TOPRAKLAR KİLLER ÜZERİNDE SODYUM İÇERİYORSA BU TOPRAKLARDAKİ KALSİYUMUJN NE KADARI ÇÖZÜNÜRDÜR? (ÇOK AZ) Amonyum azotu kil değişim bölgesinde sodyumun yerini etkili bir şekilde alır. NH4+’da kil üzerindeki sodyumun yerini alabilir. AMA DİKKATLİ OLUN Bakteriler NH4+’u NO3 ‘e dönüştürecekler ve NO3 kil paletlerinden ayrılacaktır. Eğer toprakta yeterince sodyumun yerini alabilecek kadar kalsiyum yoksa, NH4+ NO3 ‘e dönüştüğü zaman sodyum toprakta kil paletlerindeki eski yerine geri dönecektir. Kil paletlerinden sodyumu uzaklaştırmanın en iyi yolu toprağa fazla miktarda çözünür kalsiyum içeren ( CaO SÜPER GRANÜLE CALNE ) VE amonyum uygulamaktır. Örnek: 26 lık nitrat ve Calne tarım kireci karışımı 1. Kalsiyum ve amonyum kildeki sodyumun yerini alır Sodyum kil paletlerinden ayrılır ve toprak suyuna karışır. Bunun sonucunda küçük bitkiler çok miktarlarda sodyum alır. Sodyum alınımının artması bitkide toksik seviyeye çıkar. Eğer sodyumu topraktan uzaklaştıramıyorsak ne yapmalıyız? Bitki köklerinin hemen altına gelen kısımdaki toprak alanına çok miktarda kalsiyum ( süper granüle calne) ekleyin. Eğer sodyum seviyesi artarsa, daha fazla kalsiyum ekleyin. Ölümcül karışım-Bölüm III Bazı bitki türleri tuzlu topraklarda çok iyi gelişmektedir. Bunlara Halofit (Halophytes) denir. Neden? Tuzlu Toprağın Etkileri Hormon Dengesi Oksinler: Tuzlu koşullarda azalır. Oksinler tohum yada büyüme döneminde uygulanırsa gelişmeye etkili olur. Giberellinler: Tuz stresi atında oldukça azalır. Ürüne tuz stresi altında iken uygulandığında gelişmeye etkili olur. Sitokininler: Tuz stresi altında yapraklardaki sitokinin seviyesi düşer. Bu etilenin kontrolü için kritik bir durumdur. Etilen: Tuz stresi altında hemen artar. Bu olay bitki dokularını olumsuz etkiler ve bitkinin hastalıklardan kolay etkilenmesine neden olur. Absisik asit: Tuz stresi altında hemen artar. Bu hormon şekerin taşınmasına yardımcı olsa bile, erken ölüme neden olabilir. Kuraklık stresinde de hemen artar. Bu bitkinin üst bölgeleri ve köklerinde gelişmeyi olumsuz etkiler. Çevre Koşullarına Bitkinin Adaptasyonu Bitki hücrelerinin adaptasyonu çimlenmeden sonraki 5-10 gün içinde oluşur. Bu adaptasyon büyüme dönemi boyunca sürer. Sonuç: Tüm bitkiler adapte olmayabilir. Adaptasyon sırasında Oluşan Olayların Varsayıma Dayanan Şemasına göre: Gelişim başladığı zaman stres görülür Hormonların değişimi: (ABA, CK, GA değişir) Kısa süreli cevaplar: Stress proteinlerinin sentezi Uzun süreli cevaplar: Tekrarlı DNA değişimi Tekrarlı DNA değşimi: DNA konformasyonunu etkiler Genom ifadelerinde değişmeler Bitki yapısında gelişme, ABA’da azalma, CK’da artma /yada CK hassasiyeti),GA yenilenmesi (yada GA ‘ya karşı hassasiyet değişimi) Adaptasyon: Çevre artık daha fazla stres oluşturamaz Ölümcül karışım-Bölüm IV Tuzlu toprakları ele aldığımızda hatırlanması gereken bazı şeyler vardır: 1. Kalsiyum oldukça iyi çözünürlükte olmalıdır. – Daha fazla verim Stoller ürünleri tuzluluğun neden olduğu problemleri çözmede yardımcı olacaktır. Ölümcül karışım-Bölüm V Bazı insanlar yalnızca topraklarının daha iyi yapıya sahip olması yada su penetrasyonu ile ilgilenirler. – Toprak yüzeyinde daima yüksek konsantrasyonda kalsiyum bulundurun ve bırakın su onu aşağı taşısın. Kalsiyum aşağıya doğru hareket ettikçe, daha seyrelecek ve daha az etkili olacaktır. |
||||
|